Maatschappelijke waarde
Een gerichte inzet van medische hulpmiddelen en technologie betaalt zich op vele manieren terug. Het verbetert het dagelijks leven van patiënten en hun naasten, verlicht en vereenvoudigt de zorg en beperkt bovendien de maatschappelijke kosten van ziekte en zorg.
De waarde van medische hulpmiddelen bewijst zich op diverse plekken in onze maatschappij: binnen het ziekenhuis, in de thuissituatie en bij langdurige zorg. Door medische hulpmiddelen kunnen mensen weer beter meedoen. Zorgverleners kunnen slim worden ondersteund met medische technologie. Zodat er meer ruimte is voor menselijkheid contact, met patiënten én collega’s.
Zorgprofessionals, patiënten en hun naasten lopen echter nog steeds aan tegen onnodig ingewikkelde vergoedingsstructuren en administratie. Terwijl de technologische ontwikkelingen razendsnel gaan.
De waarde van medische hulpmiddelen bewijst zich op diverse plekken in onze maatschappij: binnen het ziekenhuis, in de thuissituatie en bij langdurige zorg. Door medische hulpmiddelen kunnen mensen weer beter meedoen. Zorgverleners kunnen slim worden ondersteund met medische technologie. Zodat er meer ruimte is voor menselijkheid contact, met patiënten én collega’s.
Zorgprofessionals, patiënten en hun naasten lopen echter nog steeds aan tegen onnodig ingewikkelde vergoedingsstructuren en administratie. Terwijl de technologische ontwikkelingen razendsnel gaan.
Prioriteiten om samen met ketenpartijen op te pakken
- Ontwikkeling van beleid voor de passende en vlotte inzet van medische technologie en hulpmiddelen, in samenspraak met zorgprofessionals en patiënten.
- Mogelijk maken van functioneringsgericht voorschrijven.
- Inzichtelijk maken van totale kosten en baten van inzet van een hulpmiddel ( ‘total cost of care’) en op basis daarvan sector-overstijgende inkoop faciliteren.
→ Zie voorbeelden van de meerwaarde van inzet van medische technologie bij vijf veel voorkomende aandoeningen
Gezamenlijk Gedragen Beleid voor de inzet van medische hulpmiddelen en technologie
Niet alleen medisch-technologische innovaties maar ook het beleid voor de inzet ervan moet in nauwe samenspraak met zorgverleners en patiënten/gebruikers worden ontwikkeld. Want anders blijven innovaties ongebruikt op de plank liggen.
Minister Dijkstra voor Medische Zorg deed in haar Stand van Zaken-brief van 25 april 2024 een belangrijke handreiking, met de aankondiging dat zij verdieping zoekt op een Gedragen Toekomstbeeld voor hulpmiddelenzorg. Het beleid voor de passende en vlotte inzet van medische hulpmiddelen zou daarvan onderdeel moeten zijn.
Maatschappelijke participatie onderdeel van zorg- of behandeldoelstelling
Patiënten en zorgprofessionals moeten de ruimte en de autonomie terugkrijgen om in samenspraak te besluiten welke zorg het best passend is, dat wil zeggen gericht op het functioneren van de patiënt in de maatschappij.
Onder meer artikel 14 lid 1 van de Zorgverzekeringswet - ‘De vraag of een verzekerde behoefte heeft aan een bepaalde vorm van zorg of een bepaalde andere dienst, wordt slechts op basis van zorginhoudelijke criteria beantwoord.’ - lijkt het functioneringsgericht voorschrijven in de weg te zitten.
Onder meer artikel 14 lid 1 van de Zorgverzekeringswet - ‘De vraag of een verzekerde behoefte heeft aan een bepaalde vorm van zorg of een bepaalde andere dienst, wordt slechts op basis van zorginhoudelijke criteria beantwoord.’ - lijkt het functioneringsgericht voorschrijven in de weg te zitten.
Arbeidsbesparende hulpmiddelen en technologie
Een naderend zorginfarct dreigt. Het Nederlandse tekort aan zorgmedewerkers loopt op van 48.600 in 2021, naar 135.000 om 2031, zo berekende onderzoeksbureau Gupta in het rapport ‘Uitweg uit de schaarste’ in 2022. Medische technologie kan zowel in de intramurale als extramurale zorg een belangrijke bijdrage leveren aan het oplossen van het personeelstekort. Met de juiste inzet van innovaties kunnen 110.000 zorgmedewerkers vrijgespeeld worden.
Tijdige en juiste inzet van medische hulpmiddelen en technologie is essentieel:
→ Lees de achtergronden in de brief van Nefemed aan de Tweede Kamer (05.03.2024)
Tijdige en juiste inzet van medische hulpmiddelen en technologie is essentieel:
- De patiënt heeft minder bijwerkingen waardoor hij/zij niet terug hoeft te komen. Dat scheelt in risico’s op complicaties en ziekenhuisopnames.
- Het werk van zorgmedewerkers wordt prettiger en veiliger waardoor zij niet uitvallen.
- Tijdige inzet van een passend hulpmiddel of technologie kan een toekomstige zorgvraag uitstellen en soms zelfs voorkomen (medische preventie)
- Er zijn minder zorgmedewerkers nodig omdat een deel van de werkzaamheden wordt ondersteund of vervangen door innovatieve oplossingen.
→ Lees de achtergronden in de brief van Nefemed aan de Tweede Kamer (05.03.2024)
Inkoop op basis van een maatschappelijke, economische en ecologische kosten en baten-analyse
Om ervoor te zorgen dat medische innovaties worden ingezet en ook écht tot arbeids- en kostenbesparing leiden bij de beoordeling, de diagnose of bij de behandeling elders in de keten, is het noodzakelijk om de kosten en de baten van de gehele behandeling te beoordelen. De huidige risicogerichte, jaarlijkse inkoop door zorgverzekeraars belemmert de inzet en het renderen van kosten- en personeelsbesparende medische technologie en hulpmiddelen.
Minister Dijkstra kondigde in haar Stand van Zaken-brief van 25 april 2024 aan dat zij verdieping zoekt op een gedragen toekomstbeeld voor hulpmiddelenzorg. Inzicht in de ‘total cost of care’ en een maatschappelijke kosten-baten analyse zouden daarvan onderdeel moeten zijn.
→ Lees de achtergronden in de brief van Nefemed aan de Tweede Kamer (14.05.2024)
Minister Dijkstra kondigde in haar Stand van Zaken-brief van 25 april 2024 aan dat zij verdieping zoekt op een gedragen toekomstbeeld voor hulpmiddelenzorg. Inzicht in de ‘total cost of care’ en een maatschappelijke kosten-baten analyse zouden daarvan onderdeel moeten zijn.
→ Lees de achtergronden in de brief van Nefemed aan de Tweede Kamer (14.05.2024)
Uitgaven aan medische hulpmiddelen en technologie
De maatschappelijke kosten van ziekte en zorg groeien. Mensen worden ouder en met ouderdom komen meer gebreken. Daarnaast neemt daarmee het aantal mensen met meerdere aandoeningen tegelijk toe (multimorbiditeit). Er moet dus meer en door innovaties kan er ook meer.
Volgens de voorlopige cijfers van het Zorginstituut Nederland werd in 2022 van de totale uitgaven aan geneeskundige en langdurige zorg van 108 miljard euro nog geen 1,8 miljard euro besteed aan Hulpmiddelenzorg. Door de wijze van rapporteren is er geen recent beeld van de kosten voor medische hulpmiddelen en technologie die in ziekenhuizen worden gebruikt.
Medische hulpmiddelen en technologie zijn een integraal en cruciaal onderdeel van de ervaren kwaliteit van zorg. Uiteraard groeit het zorgbudget niet tot in de hemel. Maar bij de beteugeling van de zorguitgaven blijven de mogelijkheden van innovaties onderbenut en wordt te gefragmenteerd gekeken. Naar de kosten en niet naar de baten (al dan niet binnen de zorg). Naar maximeren van uitgaven in een zorgkolom. Naar de ‘makkelijk aan te pakken’ onderdelen, zoals de toelating tot het basispakket van hulpmiddelen.
Nederland kan ten volle profiteren van de individuele, sociale en financiële waarde van innovatieve medische hulpmiddelen en technologie wanneer de inzet ervan maatschappij-breed wordt bekeken, beoordeeld en gedragen.
Zie voor meer achtergronden:
Volgens de voorlopige cijfers van het Zorginstituut Nederland werd in 2022 van de totale uitgaven aan geneeskundige en langdurige zorg van 108 miljard euro nog geen 1,8 miljard euro besteed aan Hulpmiddelenzorg. Door de wijze van rapporteren is er geen recent beeld van de kosten voor medische hulpmiddelen en technologie die in ziekenhuizen worden gebruikt.
Medische hulpmiddelen en technologie zijn een integraal en cruciaal onderdeel van de ervaren kwaliteit van zorg. Uiteraard groeit het zorgbudget niet tot in de hemel. Maar bij de beteugeling van de zorguitgaven blijven de mogelijkheden van innovaties onderbenut en wordt te gefragmenteerd gekeken. Naar de kosten en niet naar de baten (al dan niet binnen de zorg). Naar maximeren van uitgaven in een zorgkolom. Naar de ‘makkelijk aan te pakken’ onderdelen, zoals de toelating tot het basispakket van hulpmiddelen.
Nederland kan ten volle profiteren van de individuele, sociale en financiële waarde van innovatieve medische hulpmiddelen en technologie wanneer de inzet ervan maatschappij-breed wordt bekeken, beoordeeld en gedragen.
Zie voor meer achtergronden: